Op 30 maart 2022 lanceerde de Europese Commissie (EC) in het kader van de EU Green Deal een nieuw pakket aan voorstellen om van duurzame producten de norm te maken in de EU, circulaire businessmodellen te stimuleren en consumenten klaar te maken voor de groene transitie.
Zoals aangekondigd in het actieplan Circulaire Economie, stelt de EC nieuwe regels voor om producten meer milieuvriendelijk, circulair en energie-efficiënt te maken doorheen hun ganse levenscyclus, gaande van de ontwerpfase tot dagelijks gebruik, hergebruik en end-of-life.
Ook werd de nieuwe textielstrategie gelanceerd waarmee men textiel meer duurzaam, herstelbaar, herbruikbaar en recycleerbaar wil maken. Ook wil men de ‘fast fashion’ aanpakken, alsook werk maken van een verbod op de vernietiging van onverkocht textiel, en wil Europa dat bedrijven hun sociale en maatschappelijke taken meer opnemen.
Een derde voorstel heeft tot doel de interne markt voor bouwproducten te stimuleren en ervoor te zorgen dat het regelgevend kader geschikt is om de gebouwde omgeving te laten voldoen aan de duurzaamheids- en klimaatdoelstellingen.
Ten slotte omvat dit pakket ook maatregelen om consumenten te begeleiden in deze groene transitie, zodat zij beter geïnformeerd zijn over de duurzaamheid van producten en zodoende beter beschermd zijn tegen greenwashing.
Van duurzame producten de norm maken
Het ‘voorstel van regelgeving inzake ecodesign-vereisten voor duurzame producten’ richt zich op productontwerp, aangezien tot 80 % van de milieu-impact van een product bepaald wordt in de ontwerpfase. Er worden vereisten vooropgesteld om producten meer duurzaam, betrouwbaar, herbruikbaar, herstelbaar en recycleerbaar te maken, maar ook gemakkelijker in onderhoud, met aandacht voor energie- en grondstoffenefficiëntie. Verder wil men een digitaal product-paspoort invoeren, dat informatie zal bevatten omtrent de herstel- en recycleerbaarheid van producten, de samenstelling, de aanwezigheid van zorgwekkende stoffen… Het voorstel bevat ook een reeks bepalingen over het gebruik van labels. Tevens omvat dit voorstel maatregelen om het vernietigen van onverkochte en/of teruggestuurde goederen te verbieden, in te zetten op duurzame overheidsaankopen en het voorzien van stimulansen voor de aankoop van duurzame producten.
Met dit voorstel wordt het bestaande kader inzake ecodesign uitgebreid: eerst en vooral wordt het toepassingsgebied opengetrokken. Waar deze regelgeving tot op heden enkel van toepassing is op elektrische en elektronische producten, kijkt men nu ook naar andere – niet-energiegerelateerde – productgroepen. Om zich ervan te verzekeren dat de juiste prioriteiten gesteld worden, zal de Europese Commissie een publieksconsultatie lanceren betreffende de productcategorieën die onder deze vernieuwde ecodesign-regelgeving zouden vallen. De productgroepen textiel, meubelen en matrassen zijn al meermaals genoemd als aandachtspunt. De kans is dan ook reëel dat deze producten in de nabije toekomst door deze nieuwe regelgeving zullen worden gevat.
Voor de geïdentificeerde productgroepen zullen dan ecodesign-vereisten uitgewerkt worden, waaraan de producten dienen te voldoen om op de Europese markt gebracht te kunnen worden. Deze ecodesign-vereisten kunnen betrekking hebben op de duurzaamheid (verlengen levensduur), hergebruik, herstelbaarheid, gebruik gerecycleerde materialen, aanwezigheid zorgwekkende stoffen, milieu-impact…
Voorlopig betreffen dit nog allemaal voorstellen van regelgeving, die nog een ganse procedure te doorlopen hebben. De concrete uitwerking (opstellen van de ecodesign-vereisten per productgroep) zal vervolgens gebeuren via zogenaamde delegated acts.
Bron: Fedustria